Akademik başvurularınızda, yurt dışı hedeflerinizde, bazı devlet kurumlarına girerken, tıpta veya dişte
uzmanlık yapma düşüncenizde hep karşınıza dil puanı engeli çıkmaktadır. Malesef ki, bu bir Türkiye gerçeğidir. Diğer birçok şey gibi doğru düzgün verilmeyip en yüksek seviyede istenen şeylerden biridir ülkemizde dil. Oysa ki yabancı menşeli okullar haricinde ülkemizde dil eğitimi berbat düzeydedir.
E o zaman bu problemi nasıl aşacağız? Önümüzde güzide kurumumuz(!) ÖSYM'nin yılda 2 defa lütfederek yaptığı çok kaliteli(!) bir sınav olan YDS (yabancı dil sınavı) ve uluslararası yapılan TOEFL, IELTS gibi sınavlar var. Tabi yabancı dilinizin ingilizce olduğunu varsayıyorum. Yani ülke çapında 40-50 kişinin girdiği Macarca sınavına burada yer veremeyeceğim ve doğal olarak İngilizce'den bahsedeceğim.
Bugün bazı vatandaşlarımız zorunluluk, bazıları ise gereklilik düzeyinde İngilizce puanına ihtiyaç duymaktadırlar. İsterseniz bunlara örnekler vereyim.
- Tıpta ve Dişte uzmanlık yapmak için tüm tıp ve diş hekimliği fakültesi mezunları YDS ya da eşdeğeri olan bir sınavdan 50 almak zorundadırlar. Dahası, aştıkları anda aldıkları YDS notunun 5 sene geçerliliği vardır. Türkiye'de başka hiçbir yerde akademik olarak YDS geçerlilik süresi bulunmadığı, 20 sene önce alınan puanla bile profesör olunduğu halde tıpçılara ve dişçilere 5 sene geçerlilik verilmektedir (zaten 5 senede insan ya kazanır ya kazanmaz ya neyse).
- ÖYP (öğretim üyesi yetiştirme programı) ile asistan olmuş kişiler 1 sene içerisinde 50 puanı, totalde 2 sene içerisinde 65 puanı aşmak durumundadırlar. Yani doçentlikte istenen not, bu arkadaşlarımızdan daha asistanlıklarının ilk yıllarında istenmektedir. Bugünkü birçok doçent ve profesörün girip de alamayacağı notları alıp, 65'i geçemediği için asistanlıktan ilişiği kesilen birçok arkadaşımız vardır. Gülünecek şeyleri uzaklarda aramamak lazım.
- Yardımcı doçentlik, doçentlik ve profesörlük alımlarında da tabanı devletin belirlediği, üniversitelerin daha yükseğini isteyebildikleri dil zorunlulukları bulunmaktadır.
- Bazı devlet kurumları, özellikle A sınıfı kadroların alımlarında dil puanı gereklilikleri olmaktadır.
- Yurt dışında bir üniversiteden lisansüstü kabul almak için TOEFL ve IELTS gibi sınavlardan hatrı sayılır bir not almak lazımdır. Sakın YDS sonucunuzla gitmeyin, gülmekten ağlayacak hale getirmeyin adamları.
Diğer yandan bankalarda, askeriyede ve diğer devlet kurumlarında yurt dışına gönderilecek personel seçilmesinde yabancı dil puanları öne çıkmaktadır. Zorunluluk düzeyinde olmasa da buralarda gereklilik düzeyindedir.
O zaman bakalım vatandaşlarımız için yabancı dil sınavı seçeneklerine:
Yabancı Dil Sınavı (YDS)
Maziye bir bakıverirsek eğer YDS'nin geçmişinin çok olmadığını alenen göreceğizdir. 2 Ocak 2013 çarşamba günü yeni dil eşdeğerlikleri tablosunu yayınlayarak yabancı sınavlara ÜDS/KPDS eşdeğerliği veren ÖSYM, 4 Ocak 2013 cuma günü akşam saatlerinde ÜDS ve KPDS'yi kaldırdı. Kaldırılma sebebi ise yılda 2 defa yapılan 2 sınavın ÖSYM üzerine yekun oluşturmasıydı. Elin adamı tüm dünyaya, üstelik yarısı optik okuyucuyla okunamayacak sınavlar yaparken, ÖSYM yılda 160 sorunun hesabını yapıyordu. Anında haber gündeme bomba gibi düştü. Lakin cuma günü akşam saatlerinde borsanın kapanmasına dakikalar kala haber geldiği için neyse ki piyasalar günü hafif bir düşüşle kapattı. 2 gün öncesinde eşdeğerliklerin yayınlanıp 2 gün sonra da eşdeğerliklerde yazan yerli malı sınavlarımızın kaldırılmasına sanırsam bir tek ÖSYM yetkilileri şaşırmadı.
İlk başlarda sadece sınavın sadece 7 Nisan'da yapılacağı belliydi. Diğer süre, soru sayısı gibi önemli ayrıntılar son haftalara kadar gizemini korudu. Nihayet, sanırsam sınava 3 hafta kala, süre ve soru sayısı belli oldu. ÜDS ve KPDS 80 soru ve 3 saat iken, YDS 80 soru ve 2,5 saat olarak belirlendi. Başlarda yapılan sistem değişikliği, sonraları gelen 80 soruya 2.5 saat durumu insanlarda sınavın kolay olacağına dair bir beklenti oluşturdu. Herkes sınavın bir fırsat olacağını konuşuyordu. Nitekim herkes kuponunu oynadı. Sınav gününde ise görülen köy kılavuz istemiyordu. Daha önceki son KPDS ayarında bir zorluğa sahip bir sınavdı ve öncesinde 3 saat iken bu sefer 2,5 saatte çözülmesi isteniyordu. İşte bundandır ki, bugün bazı insanlar çuvalladı. ÖSYM yine yapacağını yapmıştı.
Diğer yerli malı sınavlarımız gibi YDS de adaylarla cedelleşen bir yapıya sahip. "Bu işin taktiğini öğrendiniz mi, al sana taktik. Hadi yap da görelim" havasında yıllardan beridir evrimleşen özellikle KPDS, bu ekole YDS ile devam etti. Ne idüğü belirsiz sorular, kasıntı paragraflar, sizinle hoptek oynayan cümlenin anlamına en yakın ingilizce cümle soruları. Yakında ÖSYM, sınavda adaylara verilen şeyler arasına huni de koyarsa şaşırmam. Çünkü düzenli miktarda ÖSYM sınavına giren birisine huni mutlaka gerek olacaktır.
Kısaca YDS'nin anatomisi: 80 soru, 2,5 saat. Al ve çöz, kan ve gül, gül ve diken, ÖSYM ve sen. Bundan sonraki sınavda ne olacağı belli değil. Seneye 4 beceriye geçilip geçilemeyeceği belli değil. 4 beceriyi ölçen bir sınava geçip listening'de "alın da bunu da çözün hadi" diye zıt erenköy diye geçen bir parça olmayacağı belli değil. Kısacası bizim ÖSYM, sınamayı, ölçmeyi ve değerlendirmeyi bilmiyor. Her ne kadar 4 beceriye dayanan bir ingilizce sınavına seneye geçilecek olması güzel bir gelişme gibi dursa da onun için de ÖSYM'nin bir çözüm bulacağı düşünüyorum. Hatta bundan eminim.
Gel gelelim TOEFL ve IELTS'ye.
TOEFL ve IELTS
Bunlar özel şirketler tarafından yapılan, yıllar içerisinde güvenilirliklerini, ölçmedeki başarılarını tüm dünyaya ve üniversitelerine kanıtlamış sınavlardır. Yani Harvard, Johns Hopkins bu sınavlar üzerinden belirlediği barajlarla öğrenci alıyor.
Bu sınavlar İngilizce'deki 4 beceriyi de (listening, speaking, writing, reading) içeren sınavlardandır. Dolayısıyla yapması ve değerlendirmesi zordur. Ondan dolayı da pahalı sınavlardır (her birisi 300-400 lira civarı). Lakin dünyanın en seçkin dilcileri ve ölçme ve değerlendirme uzmanları tarafından hazırlandığı için mantıklı sınavlardır. Bu sınavlardan düşük puan aldığınız zaman kendinize gönül rahatlığıyla yüklenebilirsiniz. Eğer ki temeliniz de varsa 4-5 aylık bir çalışmayla Harvard'ın dahi istediği dil seviyesine gelebilirsiniz. Oysa ki YDS dipsiz bir kuyudur. Daldıkça batarsınız. Senelerce çalışıp bir 70, bir 80 puanın üstünü göremeyebilirsiniz. "E 90 alanlar var" dediğinizi duyar gibiyim. Şimdi kendimizi kandırmayalım. 90 alanlar ya İngilizce öğretmenidir ya da yıllar içerisinde bu işi takıntı haline getirmiş asker, merkez bankası çalışanı gibi kişilerdir. Zaten bu kişiler de ÖSYM'de bu soruları hazırlayanların artık ciğerini bilmektedirler. Ki kendilerini koysanız, bugünkü sınavı aratmayacak bir performans çıkarabilme yetisine sahiptirler.
Anyway, aman neyse, işte bu sınavlar da böyledir. ÖSYM'yi öldürdük, "nasıl bilirdiniz" sorusuna "kötü" cevabını verdik ama bir noktada ÖSYM'yi takdir edelim sayın arkadaşlarım. Yaptıkları güzel iş şudur ki, en azından TOEFL ve IELTS'te mantıklı ve alınabilir puanlara YDS eşdeğerliği olarak avantajlı puanlar vermişler. Ondan dolayı tebrik etmek lazım. Mesela 50'ye mi ihtiyacın var? Gir IELTS'e, 3.5 al. ÖYP asistanı mısın? Gir IELTS'e 4.5 al. 65 eşdeğerliği işini görür. Evet, gel vatandaş. Bakmadan geçme. İngilizce öğretmeni misin? İstediğin üniversitede okutman olmak için 90 üstü puan mı alman gerekiyor? YDS ile vakit kaybedeceğine IELTS'ten 7-7.5 almaya bak. Gel, gel.
 |
| ielts-yds eşdeğerliği tablosu |
ÖSYM dil eşdeğerlikleri tablosu (2 Ocak 2013 tarihli son olan)
http://www.osym.gov.tr/dosya/1-63417/h/yabanci-dil-sinavlari-esdegerlikleri2ocak2013.pdf
Evet, çok güldük, çok eğlendik. Biliyorum, bazılarınız sınavın teknik yapısıyla alakalı bilgi istiyorlar. Şahsen IELTS'e girdiğim için başka ayrı bir yazıda tamamen IELTS'ten bahsedeceğim. TOEFL'ı merak ediyorsanız, kusura bakmayın, yardımcı olamayacağım.
IELTS ile alakalı ayrıntılı yazı için:
http://mdphdturkiye.blogspot.com/2013/04/ielts-international-examination.html
İyi günler sevgili vatandaşlar. Esen kalın.
