ALES (Akademik Lisansüstü Eğitim Sınavı)

Not: ALES sistemi 2014 yani bu yıl değişmiştir. Bu yazı değişikliklere göre revize edilmiştir.

Yılda 2 defa; kasım-aralık ve nisan-mayıs aylarında yapılan bir sınavdır. Sınav süresi toplamda 150 dakikadır. Geçerlilik süresi ise 3 senedir.

Sınav kitapçığında 40 Matematik-1, 40 Matematik-2, 40 Türkçe-1, 40 Türkçe-2 olmak üzere toplam 160 soru vardır. Sınava eşit ağırlık ve sayısal dalında girenlerin Matematik-1, Matematik-2 ve Türkçe-1 çözmeleri lazımdır. Sözel dalında girenlerin ise Türkçe sorularını ve Matematik-1 çözmeleri lazımdır.

Doktora programları başvurularının ana sınavıdır. Doktora alımlarında baz alınan AKADEMİK PUAN'ın büyük kısmını (genelde %50'si) ALES oluşturmaktadır. Hatta ÖYP alımlarında %60'ı alınmaktadır.

ALES, doktora alım sürecindeki en önemli parametredir. İstanbul Üniversitesi'nin doktora alımlarında ALES %50, mülakat %15 etkilidir. Eğer ALES puanınız yüksek ve diğer puanlarınız (YDS ve okul notu) yeterliyse hiç mülakata gerek kalmadan bile istediğiniz doktora programına girebilirsiniz.

Soruları tıpçılar için genel olarak kolay olmakla beraber sınavın asıl can alıcı kısmı süredir. Genel olarak bu sınava giren adaylar, zaman konusunda sıkıntı çekmektedirler ve süreyi yetiştirememektedirler. Genelde sınavdan çıkan adayların çoğu zamanı yetiştirememekte, sınav sonucunda boş kalan sorular kalmaktadır.

Süreyi yetiştirememe sebepleri bence:
- Sınav soruları kolay olmasına rağmen, sınav sorularının uzun sürede çözülmesi için soruların uzatılması. Cevapların uzun işlemler sonucunda çıkması.

- Üniversite sınavına hazırlandıktan uzun seneler ve uzun bir üniversite eğitiminden sonra türkçe-matematik soruları konusunda hamlamış olmamız.

- Gittikçe Türkçe ve Matematik testlerinde uzun paragraf ve genel yetenek sorularının sayılarının artması.

Sınavda maksimum başarıya çıkmak için tavsiyeler:
- Sınava ne kadar çalışacağınız daha çok türkçe-matematik bilginizle alakalıdır. Bu bilginizi, daha önceki senelerin ALES sınavlarından birisini çözerek anlayabilirsiniz. Eğer türkçe-matematik bilginizi genel olarak yeterli gördüyseniz, sadece geçmiş senenin ALES sorularını çözseniz ve yapamadığınız soruların cevaplarına baksanız yetecektir.Bu denemeleri de süre tutarak çözün ki sınav zamanına kadar her bölümün çözüm süresi ve sınavın kilometre taşları belli olsun. Eğer kendinizi türkçe-matematik yönünden eksik görüyorsanız, ALES konu anlatımlı kitaplara çalışabilirsiniz. Kitap olarak çıkmış ALES soruları yeterli olacaktır. Herhangi bir açıklamalı ALES çıkmış sorular kitabı alabilirsiniz.

- Sınav anında maksimum dikkate çıkın. Çünkü bir defa çözdüğünüz soruya bir daha dönme şansınız büyük ihtimal bir daha olmayacaktır.

- Yapamadığınız soruya uzun zaman takılmayın. Bir soruya takılacak kadar vaktiniz yoktur çünkü. ALES, üniversite sınavlarına göre zaman açısından daha acımazdır.

- ALES puanım cebimde olsun şeklinde düşünüyor olabilirsiniz. Ama sınavdan ne kadar yüksek alırsanız o kadar iyi. Mümkünse sınavdan 15 - 20 gün önceden sınava hazırlanmaya başlayın. Tek yoğunluğunuz mümkünse ALES olsun. ALES sorularında mümkün oldukça hızlanmaya bakın, kendinize bölümlerle alakalı süre sınırları belirleyin.

ALES puanını ne zaman almalıyım?

Tıpta doktora imkanlarının yaygınlaşması ve ÖYP programlarının aşırı artması ile birlikte ALES, her tıp doktorunun elinde bulunması gereken bir puan halini almıştır. Daha okuyorsanız 5 ve 6. sınıflarda, mezun oldu iseniz en yakın sınavda ALES puanınızı alınız.

ALES'te değişen sistem ve duruşumuz

Bu nokta bence çok büyük önem arz etmekte.

Bugünlerde çok sık olarak duyduğum bir söz şu: "ALES çok zordu" ve "süremiz yetişmedi"

ALES'in zor olması ya da sürenin yetişmemesinin ne önemi var?
Zor ise herkese zor, zaten hiç kimse süreyi yetiştiremiyor, ayrıca sınavda standart sapma var. Yani herkes kötü yaptığında soruların puanı artıyor ve yine alacağın puanı alıyorsun.

Yani herkesin zordu ya da süre yetişmedi demesi aslında bir bahane. Örneğin YDS sınavı için bunu deseniz haklı olabilirsiniz. Çünkü YDS sınavında her sorunun puanı sabit.

Diğer yandan ALES sınavında "standart sapma" uygulaması var. Yani Türkiye soru yapma ortalamaları düşerse soruların verdiği puan artıyor ve yine iyi bir puan alabiliyorsunuz. Birçok Türkçe boşu, biraz da Matematik yanlışı ile ALES'ten 95 alan arkadaşlar biliyorum.

O zaman yapmamız gereken ve bu konudaki duruşumuz şu olmalıdır:
- Öncelikle hiçbir şey düşünmeden ALES sınavına girmeli ve mümkün olduğunca soruyu yanıtlamaya çalışmalıyız.
Olmadı deyip moral bozduysak zaten kaybettik / olmadı demektir.

- Sınavın zor olması daha iyi. Çünkü birçok insan "boşun kaldı" diye ya da "çok zordu" diye moral bozacak ve elenecek. Bence sınavların kolay olması daha kötü. Çünkü herkes yüksek yapar ve iyi bir net de yapsanız iyi bir puan alamazsınız.

- Mümkün olduğu kadar sıkı çalışıp, mümkün olduğunca çok soru cevaplandırılmalı. Buna rağmen sürenin ortalarında kafanızı koyup 1 - 2 dakika hiçbir şey düşünmeden dinlenmesini de bilin. Çünkü sınav sırasında size en çok gerekli olacak şey kafanızdır. Verimli olması ve verimli kullanmamız önemli beynimizi.

- Şunu  unutmayın ki; eğer sınava hazırlandı iseniz ve tam dikkat ile çözdü iseniz sınav zor da olsa, yetiştiremeyeceğiniz birçok soru da olsa puanınız 90 ise 90 alacaksınız. Yok zordu, sorular yetişmedi diye moral bozarsanız 80, 70 gibi notlara düşersiniz. Bunlar da sizin bahaneniz olur.

Gelin bunları bahane etmeyelim ve tam dikkat ile moral bozmadan ALES'e girelim. Sonuç başarılı olacaktır. Deneyimlerle sabittir. Herkes "zordu" veya "süre yetmedi" deyip bahane bulsun.

Sınavda başarılar...