IELTS, İngiltere menşeli, dünya tarafından kabul edilen bir İngilizce seviye belirleme sınavıdır. 1989 yılında başlatılan sınav Cambridge Üniversitesi, British Council ve IDP Eğitim Ltd. tarafından düzenlenmektedir.Bugün IELTS yüksek öğretim ve göçmenlik için dünyanın en popüler sınavıdır. 2009 yılında 130 ülkede, 500 sınav merkezinde, 1.4 milyon kişi bu sınava başvurmuştur. İngiltere, Yeni Zelanda, Avustralya, İrlanda, Güney Afrika ve Kanada'daki eğitim kurumlarının tamamında ve Amerikan üniversitelerinin birçoğunda tanınmaktadır. Ayrıca sınav Kanada, İngiltere, Avustralya ve Yeni Zelanda'ya göçmenlik başvurusu yapanlar için zorunludur.
Türkiye açısından bakacak olursak, birkaç sene önceki ÖSYM'nin dil eşdeğerlikleri düzenlemesiyle birlikte sınav Türkiye'de popülerleşmeye başlamıştır. 2 Ocak'ta yayınlanan dil eşdeğerliklerinde IELTS üzerinden 3.0 ve 3.5'in de eşdeğerliği tanımlanmıştır. Daha önceleri sadece yurt dışına gitmek isteyenlerin girdiği sınav, bugün maaş tazminatı ve yurt içi akademik dil gereksinimleri için de sık kullanılır hale gelmiştir. Bunda ÖSYM'nin IELTS için avantajlı eşdeğerlik katsayısı vermesinin rolü büyüktür. Lakin 23 Temmuz 2013 tarihinde yapılan son eşdeğerlik düzenlemesiyle IELTS eşdeğerlikleri daha avantajsız bir hale çekilmiştir. Aşağıda önceki ve sonraki değerler vardır.
 |
| ÖSYM IELTS Dil Eşdeğerlikleri Nisan 2013 |
 |
| ÖSYM IELTS Dil Eşdeğerliği Temmuz 2013 |
ÜDS ve KPDS'nin kaldırılıp yerine YDS'nin gelmesi, eski iki ve yeni sınavın da giderek saçmalaşması ve zorlaşması, gelecekte ülkemizin yapacağı dil sınavının belirsizliği ülkemiz insanlarını yeni bir sınav arayışına itmiştir. Bu nokta da IELTS imdadımıza yetişmektedir. IELTS kişilerin dil seviyesini eksiksiz şekilde ölçmektedir. İngilizcedeki dört beceri üzerine biraz temeli olan bir insan bir ay içerisinde rahatça 5.5-6.0 düzeyine çıkabilir. 6.5 ve üzeri notlar ise çıkılması daha zor notlardır. İhtiyaca baktığımızda ise birçok yurt dışı üniversite 6.5 ve üzeri bir not istemektedir. Yurt içinde ise üniversiteler ve bazı devlet kurumlarının dil gerekliliği YDS üzerinden en fazla 65-70 düzeyindedir. Bu da IETLS'te 5.5-6.0 bandına denk gelmektedir.
Sınavın akademik ve genel olmak üzere iki çeşidi vardır. Genel olarak göçmenlik başvurusu için genel modül kullanılırken, akademik amaçlar için akademik modül kullanılır. Türkiye için ise üniversitenin şartlarında "akademik" diye özellikle belirtilmediği sürece iki sınav da geçerlidir. Ayrıca ÖSYM'nin verdiği yabancı dil eşdeğerliklerinde IELTS kısmında herhangi bir şey belirtilmediği için iki türün de geçerliliği vardır.
Sınav Yerleri, Tarihleri ve Başvuru
IELTS, Türkiye'de British Council tarafından düzenlenmektedir. Sadece İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Adana illerinde yapılmaktadır. Her ayda totalde 7-8 kadar sınav olmaktadır.
Türkiye 2013 sınav takvimi için:
http://www.britishcouncil.org/tr/turkey-learning-exams-ielts-exam-dates.htm
Başvuru için British Council'in sitesinde verilen İş Bankası hesabına 375 lira yatırmanız gerekmektedir. Sonrasında ise online başvuru yapıyorsunuz. Ücret bu nisan ayında 375 lira oldu. 2013 mart ve öncesinde 345 liraydı.
Online kayıt sonrası sitede pdf formatında indireceğiniz belgeleri doldurup bir tane de fotoğraf ile beraber sınav günü yanınızda götürmeniz gerekiyor. Banka dekontuna gerek yok.
Şu önemli ki, sınava girerken sizden 2 tane kimlik istiyorlar. Pasaport da sayılıyor. Kimlik, ehliyet ya da pasaporttan iki tanesi olabilir. Ya da ehliyet ve pasaportunuz yoksa kimliğin yanına kurum ya da üniversite kimliklerinizi de kabul ediyorlar.
Sınavla alakalı daha geniş ve güncel bilgi için lütfen British Council'in sitesine gidiniz:
http://www.britishcouncil.org/tr/turkey-learning-exams-ielts-home.htm
Sınavın Geçerliliği
Genel olarak uluslararası geçerlilik 2 senedir. Yalnız başvuracağınız kurum ya da üniversite daha uzun geçerlilik süreleri belirleyebilir.
TUS açısından da geçerlilik 2 senedir.
Sınava Hazırlanma
Hazırlık açısından yapılabilecek birçok şey vardır. Öncelikle genel ingilizce seviyeniz düşükse yükseltmelisiniz. Yüksek ingilizce düzeyi yüksek puan demektir.
TOEFL gibi birçok IELTS kursları da vardır.
Kaynak olarak özellikle Cambridge'in olmak üzere piyasa da birçok kitap vardır. Sınavı hazırlayan da Cambridge olduğu için Cambridge'in kaynaklarını tercih etmek mantıklıdır. Eğer genel ingilizce altyapınız varsa çıkmış IELTS sorularını inceleyerek sınava aşina olmanız size yetebilir. Kendim de kullandığım Cambridge'in IELTS kitabı budur:
 |
| Cambridge Books for Cambridge Exams |
Sınavın Anatomisi
IELTS, İngilizce'nin dört becerisine hitap eden bir sınavdır, aynı TOEFL gibi. Listening, Reading, Writing ve Speaking kısımları içermektedir.
IELTS'te akademik ile genel modül arasındaki farklar reading kısmı ve writing task 1'dır.
Sınavın anatomisi aşağıdaki şekilde açıkça görülebilir:
Listening
Listening kısmı toplam 40 sorudan oluşmaktadır. Bu 40 soru 10 soruluk 4 kısım şeklinde verilmektedir. Çoktan seçmeli sorular ve boşluk doldurma kısımları içermektedir. Önemli nokta sadece 1 defa dinleme hakkınızın olmasıdır. Yani iyi odaklanmanız gerekmektedir. Total dinleme kısımları 30 dakika sürmektedir. Sınavın sonunda bir 10 dakika da cevaplarınızı cevap kağıdına geçirmeniz için verilmektedir. Ondan dolayı sınav sırasında cevapları tam ve hatasız yazmaya çalışmayın. Ne de olsa sınav sonunda 10 dakikanız olacak. Mesela cevap "entertainment" ise "ent." ya da "environment" ise "envir." gibi anlayacağınız şekillerde kısaltabilirsiniz. Yoksa tam kelimeyi yazarken diğer soruları kaçırma gibi bir sorunla karşılaşabilirsiniz.
Listening kısmında otel randevusu, yurt imkanları gibi kolay kısımlar bulunurken, akademik bir lecture gibi zor konularda bulunmaktadır. Genelde müze turu, iş tanımı, bir yer tanıtımı gibi kısımlar da gelebilmektedir. Akademik ve genel modüllerin ikisi de aynı sınavı almaktadır.
Listening kısmı ise skor bandları aşağıdaki gibidir.
Reading
Reading kısmı toplam 40 sorudan oluşmaktadır. Her sorunun değeri 1 puandır. Genel olarak "True, False, Not Given", başlık yerleştirme, boşluk doldurma, cümle eşleştirme tarzında sorular bulunmaktadır. Genel reading kısmında süre sıkıntısı varken akademik reading kısmında bu sıkıntı daha da fazlalaşmaktadır. Toplam süre 60 dakika iken listening kısmında olduğu gibi cevap kağıdına geçirmek üzere fazladan 10 dakika bu kısımda yoktur. Yani 60 dakika içerisinde hem soruları çözmeli hem de cevap kağıdına cevaplarınızı geçirmiş olmak durumundasınız.
Akamik modül reading sınavında toplamda 3 tane akademik reading parçası bulunmaktadır. İlk parçada 14, diğer iki parçada 13'er soru vardır. Parçalar genel olarak tarih, tıp, psikoloji, doğa, hayvanlar gibi genelgeçer konular üzerinedir.
Akademik reading skor bandları aşağıdaki gibidir:
Genel modül reading sınavında bir tane uzun akademik bir parça, 4 tane de tablo, takvim, bilgilendirme notu gibi daha hafif parçalardan oluşmaktadır. Akademik kısma göre daha kolaydır ama akademiğe göre daha fazla doğru sayısıyla aynı puanlar alınmaktadır.
Genel reading skor bandları aşağıdaki gibidir:
Writing
Toplamda 2 tane Task ve totalde 60 dakika süre vardır. Task 1 minimum 150 kelime, Task 2 250 kelime olmalıdır. İki kısım için önerilen süreler sırasıyla 20 ve 40 dakikadır.
Task 2, genel geçer konular üzerine kendi görüşünüzü savunacağınız genel meseleler içermektedir.
Task 1 ise genel ve akademik modül için farklılık göstermektedir. Genel modülde verilen şartlar dahilinde mektup yazmanız istenmektedir. Akademik modülde ise size akademik grafik, kart verilmekte ve bunu yorumlamanız istenmektedir.
Genel writing puanınızın 1/3'ünü Task 1 oluştururken, 2/3'ünü de Task 2 oluşturmaktadır. Puanlama kurumun elemanları tarafından kendi belirledikleri ilkelere göre yapılmaktadır. Writing sınavının değerlendirmesi gramer yapısı, kompleks cümleler, konuyla alakalı gerekli kelimelerin kullanımı, kelime sayısı, okuyucu dostu olup olmadığı gibi kriterler etkili olmaktadır. Çok kısa ve çok uzun yazmak puan kırılmasına neden olabilir.
Speaking
Diğer yazılı sınavlar genel olarak cumartesi sabah yapılmakta iken speaking kısmı sınavın olacağı haftada perşembe, cuma, cumartesi öğleden sonra veya pazar günü yapılabilmektedir. Genel olarak cumartesi sınava girilecek yerle aynı yerde yapılır. Sınavdan önce speaking kısmını almak daha iyi oluyor. Sınav sonrası akşam almak en kötüsü. Tabi ne zaman alacağınıza kendiniz karar veremiyorsunuz.
Sınavı yapan examinerlar genelde native speaker olsa da azımsanmayacak sayıda Türk examiner da var Türkiye'de yapılan sınavlarda. Yani gittiğinizde şaşırmayın. Her türlü insanla karşılaşabilirsiniz: Yaşlı-genç, yardımcı olan-olmayan, gülen-gülmeyen, konuşan-konuşmayan. Ama siz sınavınıza bakın. Sonuçta herkesi tarafsız olarak değerlendiriyorlar. Şuna emin olun ki, ne konuştuysanız puanını alacaksınız.
Speaking kısmında bir hoca ile karşılıklı konuşuyorsunuz. TOEFL'daki gibi bilgisayara karşı konuşmuyorsunuz. Totalde 3 parttan oluşuyor. İlk partta genel olarak tanışma ve çok genel sorular (nerede yaşıyorsun? apartman mı ev mi tercih ediyorsun? telefonuna gelen son mesaj? gibi) oluyor. Bazı examinerlar çok kısa keserken bazıları bu kısmı uzatabiliyor.
İkinci partta examiner size bir kağıt veriyor ve 1 dakikalığına size düşünme ve organize olma süresi veriyor. Soru genelde müzik, giyinme, dil öğrenimi, geçmiş-bugün-gelecek farkları gibi şeylerle alakalı oluyor. Ayrıca anlatmanız gereken birkaç husus da kağıtta yazıyor. Düşündükten sonra soruyla alakalı 1-2 dakika konuyla alakalı kendiniz konuşmanız bekleniyor. Examiner kesinlikle size karışmıyor. Süre bittiğinde konuşmanız devam ediyor olsa bile sizi kesiyor. Bunu insanlar genelde yanlış anlıyor ve negatif bir şey olarak yorumluyorlar. Kesinlikle negatif bir şey değil. Çünkü onun da sınav yapması gereken onlarca adam var. Moralinizi bozmayın ve part 3 ile devam edin.
Part 3 ise karşılıklı 5-6 soru-cevap şeklinde geçiyor. Sorular genel olarak part 2'deki gibi oluyor.
Total sınav 11 ile 14 dakika arası sürüyor. Konuşmanız kayıt altına alınıyor.
Puanlama kurumun elemanları tarafından kendi belirledikleri ilkelere göre yapılmaktadır. Speaking sınavının değerlendirmesi gramer yapısı, kompleks cümleler, konuyla alakalı gerekli kelimelerin kullanımı gibi kriterler etkili olmaktadır.
Değerlendirme
IELTS seviye değerlendirmesi 0-9 arasıdır. Dört beceriden alınan ayrı notların toplanıp dörde bölünmesiyle "Overall Score" yani "Genel Not" belirlenmiş olur. Alınan notların ortalaması 0.25'ten aşağıda ise aşağıya, 0.25 ve yukarı ise 0.50'ye tamamlanır. Ortalama 0.75 ve yukarısı ile bitiyorsa yukarıya yuvarlanır.
Mesela:
Listening: 5.5
Reading: 6.5
Writing: 5.5
Speaking: 5.5
Ortalama: 5.75
Overall: 6.0
Listening: 5.0
Reading: 6.5
Writing: 5.5
Speaking: 5.5
Ortalama: 5.63
Overall: 5.5
IELTS'te dokuz ayrı seviye şu şekilde açıklanmıştır:
- 9 (Uzman kullanıcı): Dile tamamen hakimdir, yerinde ve doğru kullanımın yanı sıra akıcı bir konuşa ve tam anlama kabiliyeti.
- 8 (Çok iyi kullanıcı): Dile tamamen hakim olmakla beraber sadece nadiren tutarsızlıklara sahiptir. Sık karşılaşılmayan durumlarda yanlış anlamalar oluşabilir. Karmaşık durumlarla başa çıkabilir.
- 7 (İyi kullanıcı): Dile hakim olmakla beraber bazı sıklıkta tutarsızlıklar ve yanlış anlamalar yaşayabilir. Karmaşık durumlarla başa çıkabilir ve detaylı anlatımları anlar.
- 6 (Yetenekli kullanıcı): Genel olarak dile hakim olmakla beraber bazı tutarsızlılar ve yanlış anlamalar yaşanmaktadır. Sık karşılaşılan durumlarda karmaşık bir dil kullanabilir.
- 5 (Makul kullanıcı): Dile kısmi olarak hakimdir, çoğu durumlarla başa çıkabilir ancak kimi hatalar yapar. Kendi alanında temel konulara hakimdir.
- 4 (Sınırlı kullanıcı): Temel yeterlilik sadece tanıdık konularda geçerlidir. Karmaşık kullanımda sık sık sorun yaşar.
- 3 (Aşırı sınırlı kullanıcı): Çok bilindik durumlarda sadece genel durumu anlayabilir ve anlatabilir.
- 2 (Kesintili kullanıcı): Sadece çok tanıdık koşullarda ve sınırlı kelime grupları haricinde gerçek bir iletişim mümkün değildir.
- 1 (Kullanıcı değil): Birbirinden bağımsız kullanılan birkaç sözcük dışında dili kullanmaya yatkın olmama durumu.
- 0 Sınava girmemiş ve dolayısıyla haklarında bilgi alınamamış adaylar için kullanılır.
Sonuçların Açıklanması ve Resmi Belge
Resmi internet sitesinde yazana göre sınav sonuçları sınavdan sonraki 13. gün içerisinde belli olmakta ve internet üzerinden saat 16.00 dolaylarında açıklanmaktadır. Yani cumartesi sınava giriliyorsa 2 hafta sonra cuma günü sınav açıklanıyor. Son birkaç sınavdır saat 16.00'da değil de saat 11.00'de açıklanıyor. Yani 11.00'den itibaren sonuç sayfasını kontrol etmeye başlayın.
Sonuç sayfası:
Resmi sonuç belgesi ise cuma günü postaya veriliyor. Duruma göre cumartesi ya da pazartesi günü elinize ulaşıyor.
İşin İlginç Yanı
Yakın zamanda ÖSYM'nin IELTS denkliklerini avantajlı hale getirdiğinden bahsetmiştim. İşin ilginç yanı ise ÖSYM'nin uluslararası TOEFL-IELTS denkliğine aykırı hareket etmesi. Uluslararası denklikte IELTS üzerinden 6.5, TOEFL-IBT üzerinden 80 puana denk gelmektedir. Oysa ki ÖSYM'nin uyguladığı denkliklerde IELTS üzerinden 6.5 YDS'de 75'e, YDS üzerinden 75 ise TOEFL-IBT üzerinden 90 puana denk gelmektedir. Yani ÖSYM'ye göre IELTS üzerinden 6.5 TOEFL-IBT üzerinden 90'e denk. Açıkçası bu da Türkiye'de IELTS sınavının kayrılıyor olması manasına gelmektedir. Üzümü yiyoruz ama bağı da böyle.
Tıp Doktorlarına Bakan Yönü
Biliyorsunuz ki, TUS ile bir uzmanlığa yerleşmek için YDS ve dengi sınavlardan 50 almanız gerekiyor. IELTS'ten 4.0 alarak 50 eşdeğerliğiyle TUS için gereken puanı alabilirsiniz. Ki tanıdıklarımdan İngilizce seviyesi ne kadar düşük olursa olsun 4.0'ten aşağı alan olmadı şu ana kadar. Çalışma ve gayret ile daha iyi notlar da yapılabilir. Unutmayın, YDS'nin geçerliliği 5 sene iken, IELTS'in geçerliliği 2 sene olacaktır.
Son Söz
Ülkemizde YDS gittikçe zor ve saçma bir hal almaktadır. Dahası, sanki adaylarla zıtlaşmaktadır. YDS'nin ölçme ve değerlendirme yeterliliği zayıftır. Diğer yandan IELTS, Cambridge Üniversitesi tarafından hazırlanan ölçme ve değerlendirmede profesyonel ve başarılı bir sınavdır. Bence hem dil öğrenmek için hem de bazı puan gerekliliklerini sağlamak için IELTS sınavı tercih edilmelidir. Çünkü IELTS'e hazırlanmak aynı zamanda dil öğrenmektir. Diğer yandan, bunu YDS için söyleyemeyeceğim.
(YDS ile alakalı daha ayrıntılı yazı için:
http://mdphdturkiye.blogspot.com/2012/01/vatandaslarmz-icin-dil-puan-secenekleri.html)
Nisan 2013 YDS için herkes kolay olacağı yönünde tahminde bulunuyordu. Ankara'daki söylentiler de bu yöndeydi. Çünkü dil puanı nedeniyle devlet, akademi gibi kurumların kapısında takılmış bir sürü insan vardı. Herkes YDS kolay olacak diye beklerken Nisan 2013 YDS tarihinin en zor sınavı oldu. Meğer ki Bu sürede YDS'ye herhangi bir müdahale yerine IELTS denkliklerini düşürerek dil puanı ihtiyacı olan kişilere bir fırsat tanımışlar. Şimdi eşdeğerliklerin tekrardan 2 sene önceki haline çekilmesiyle bunu anlamış olduk. Nisan 2013 YDS sonrası artık Eylül 2013 YDS'ye de güvenmiyoruz. Ama yine de girmekte fayda var.
Bu ortamda herkese iyi akıl sağlıkları ve kariyerinde başarılar dilerim.
İşin İlginç Yanı
Yakın zamanda ÖSYM'nin IELTS denkliklerini avantajlı hale getirdiğinden bahsetmiştim. İşin ilginç yanı ise ÖSYM'nin uluslararası TOEFL-IELTS denkliğine aykırı hareket etmesi. Uluslararası denklikte IELTS üzerinden 6.5, TOEFL-IBT üzerinden 80 puana denk gelmektedir. Oysa ki ÖSYM'nin uyguladığı denkliklerde IELTS üzerinden 6.5 YDS'de 75'e, YDS üzerinden 75 ise TOEFL-IBT üzerinden 90 puana denk gelmektedir. Yani ÖSYM'ye göre IELTS üzerinden 6.5 TOEFL-IBT üzerinden 90'e denk. Açıkçası bu da Türkiye'de IELTS sınavının kayrılıyor olması manasına gelmektedir. Üzümü yiyoruz ama bağı da böyle.
 |
| TOEFL-IBT IELTS Denkliği |
Denkliğin alındığı sitenin linki:
 |
| Yeni eşdeğerliklerde TOEFL-IBT / YDS eşdeğerlikleri |
Tıp Doktorlarına Bakan Yönü
Biliyorsunuz ki, TUS ile bir uzmanlığa yerleşmek için YDS ve dengi sınavlardan 50 almanız gerekiyor. IELTS'ten 4.0 alarak 50 eşdeğerliğiyle TUS için gereken puanı alabilirsiniz. Ki tanıdıklarımdan İngilizce seviyesi ne kadar düşük olursa olsun 4.0'ten aşağı alan olmadı şu ana kadar. Çalışma ve gayret ile daha iyi notlar da yapılabilir. Unutmayın, YDS'nin geçerliliği 5 sene iken, IELTS'in geçerliliği 2 sene olacaktır.
Son Söz
Ülkemizde YDS gittikçe zor ve saçma bir hal almaktadır. Dahası, sanki adaylarla zıtlaşmaktadır. YDS'nin ölçme ve değerlendirme yeterliliği zayıftır. Diğer yandan IELTS, Cambridge Üniversitesi tarafından hazırlanan ölçme ve değerlendirmede profesyonel ve başarılı bir sınavdır. Bence hem dil öğrenmek için hem de bazı puan gerekliliklerini sağlamak için IELTS sınavı tercih edilmelidir. Çünkü IELTS'e hazırlanmak aynı zamanda dil öğrenmektir. Diğer yandan, bunu YDS için söyleyemeyeceğim.
(YDS ile alakalı daha ayrıntılı yazı için:
http://mdphdturkiye.blogspot.com/2012/01/vatandaslarmz-icin-dil-puan-secenekleri.html)
Nisan 2013 YDS için herkes kolay olacağı yönünde tahminde bulunuyordu. Ankara'daki söylentiler de bu yöndeydi. Çünkü dil puanı nedeniyle devlet, akademi gibi kurumların kapısında takılmış bir sürü insan vardı. Herkes YDS kolay olacak diye beklerken Nisan 2013 YDS tarihinin en zor sınavı oldu. Meğer ki Bu sürede YDS'ye herhangi bir müdahale yerine IELTS denkliklerini düşürerek dil puanı ihtiyacı olan kişilere bir fırsat tanımışlar. Şimdi eşdeğerliklerin tekrardan 2 sene önceki haline çekilmesiyle bunu anlamış olduk. Nisan 2013 YDS sonrası artık Eylül 2013 YDS'ye de güvenmiyoruz. Ama yine de girmekte fayda var.
Bu ortamda herkese iyi akıl sağlıkları ve kariyerinde başarılar dilerim.
Kaynaklar:
- http://tr.wikipedia.org/wiki/IELTS
- http://www.britishcouncil.org/tr/turkey.htm
- http://www.britishcouncil.org/tr/turkey-learning-exams-ielts-home.htm
- https://ielts.britishcouncil.org/results
- http://www.osym.gov.tr/dosya/1-63417/h/yabanci-dil-sinavlari-esdegerlikleri2ocak2013.pdf
- http://www.osym.gov.tr/dosya/1-69730/h/yabanci-dil-esdegerlikleri-250713.pdf
- http://www.examenglish.com/IELTS/IELTS_Band_Scores.html
- http://secure.vec.bc.ca/toefl-equivalency-table.cfm
